1- Dünyada gençliğini nerede ve ne için harcadın?
2- Dünyada mal ve kazancı nasıl ve nereden elde ettin?
3- Dünyada ömrünü nasıl ve nerede harcadın?
4- Dünyada kimlerle oturup kalktın ve arkadaş oldun?1
Her Müslümanın her gece ve gündüz amellerine bakması ve kendisini hesaba çekmesi gerekir. Eğer yaptığı işlerin iyi iş olduğunu görürse o işleri daha da çoğaltmalıdır. Aksi durumda kıyamet günü rezil olmamak için kötü işlerden tevbe etmelidir. Ne mutlu dünya mal ve süsüne imrenmeyen kula. Ne mutlu ahirete talip olup onun için çalışan kimseye. Ne mutlu yalan arzularla kendisini meşgul etmeyen kimseye.2
Biliniz ki dünyada insanın dili incitici olursa, akrepten daha zararlıdır ve kıyamet günü, o dil akrep gibi zehirli olacaktır. O dil başkalarını zayıflatmış, başkalarının gıybetini etmiş, hakkı söylemeyip hak olmayanı söylemiş ise o kadar uzayacaktır ki, üzerinden insanlar geçecektir.
“Dünyada kaybettiği malını arayan kişilere şaşıyorum.
· Kaybolan hayatlarını neden aramıyorlar?
· Kaybolan değerlerini neden aramıyorlar?
· Kaybolan kendilerini neden aramıyorlar?
· Kaybolan manevî değer ve şahsiyetlerini neden aramıyorlar?
· Kaybolan dünya ve ahiret saadetlerini neden aramıyorlar?
· Kaybolan rahmet ve Ehlibeyt’in (a.s) sefasını neden aramıyorlar?
· Kaybolan izzet, onur ve üstünlük sıfatlarını neden aramıyorlar?
· Kaybolan alçak gönüllülük ve takva değerlerini neden aramıyorlar?
· Kaybolan ahlâkî değerlerini neden aramıyorlar?
· Kaybolan evliya, evsiya ve enbiyanın (Hz. Muhammed’in s.a.a ve Ehlibeyti’nin) sevgisini neden aramıyorlar?”3
----------------------------------------------------------------
1- Nesayih, s. 177.
2- Tuhefu’l-Ukul, s. 186, Hz. Cafer Sâdık (a.s).
3- Gureru’l-Hikem, s. 495, Hz. Ali (a.s).