The Economist dergisi, ABD Başkanı Donald Trump’ın art arda açıkladığı gümrük vergisi tehditlerinin kısa vadede piyasalarda ciddi bir çöküş yaratmasa da, uzun vadede Amerikan ekonomisi üzerindeki tahribatı kaçınılmaz hale getireceğini yazdı. Dergiye göre, uygulamaya alınan tarifelerin ekonomik etkileri gecikmeli olsa da kaçınılmaz biçimde hissedilecek.

Trump’ın son aylarda 14 ülkeye gönderdiği mektuplarla Japonya ve Güney Kore gibi ülkelere yüzde 25, Brezilya’ya yüzde 50, bazı ilaçlara ise yüzde 200’e kadar vergi tehdidinde bulunması piyasalar tarafından başlangıçta ciddiye alınmasa da, söz konusu tehditlerin önemli bir kısmı hayata geçirildi. Bakır fiyatları hızla yükselirken, Brezilya piyasaları sarsıldı. Ancak küresel borsalar büyük bir tepki vermedi.

Dergi, Donald Trump’ın açıklamalarının 'blöf' olarak görülmesi, piyasadaki etkilerin sınırlı kalması ve Başkan’ın geri adım atacağına dair beklentilerin, eksik ve tutarsız değerlendirmelere dayandığını savundu. Ortalama gümrük vergisi oranı son bir yıl içinde yüzde 2,5’ten yüzde 10’a yükselmiş durumda. 1 Ağustos’ta yürürlüğe girecek yeni vergilerle bu oran yüzde 16-17’ye, yani ilkbaharda ekonomistlerin en çok endişelendiği yüzde 20 seviyesine yaklaşacak.

‘TÜKETİM YAVAŞLADI BÜYÜME HIZI YARIYA İNDİ’

The Economist’in analizine göre, tarifeler ABD ekonomisini çoktan yavaşlattı. Tüketim ve perakende satışlar zayıflarken, ABD’nin bu yılki büyümesi 2024’ün ancak yarısı kadar olacak.

Enflasyon görece düşük kalsa da, ithalat fiyatlarındaki artış Amerikalı şirketlerin tarifelerin yükünü taşıdığını gösteriyor. Analizde, şirketlerin fiyatları artırmaktan geçici olarak kaçındığı, ancak yıl sonunda enflasyonun yüzde 3’ün üzerine çıkmasının muhtemel olduğu belirtildi.

Dergi, piyasaların Trump'ın politikasına kayıtsız kalmasının da tehlikeli olduğuna dikkat çekti: “Zararlı politika açıklamalarına piyasalardan tepki gelmezse, onu geri adım atmaya zorlayan hiçbir mekanizma kalmaz.”

Ayrıca Trump’ın ikili müzakerelere dayalı tarifelendirme yaklaşımının şirketleri ürün geliştirmektense hükûmet lobisine yönelttiği, bu durumun uzun vadede üretkenliği baltalayacağı iddia edildi.

‘BELİRSİZLİK BİR MALİYETE DÖNÜŞÜYOR’

Analize göre, ticaret savaşlarının ilk başta sınırlı misillemeyle karşılanması Trump’a avantaj sağladı. Ancak şirketlerin ve ülkelerin bekle-gör politikası, artık belirsizliğin kendisinin bir maliyet unsuru haline gelmesine yol açtı.

Sonuç olarak The Economist, Trump’ın gümrük vergisi stratejisinin kısa vadede piyasalarda panik yaratmasa da ABD ekonomisinde kademeli bir aşınma sürecini başlattığını vurguladı.

“Amerika, bu politikaların sonuçlarından sonsuza kadar kaçamaz; yalnızca çöküşü erteleyebilir.” değerlendirmesi yapıldı/aydınlık