Hamas müzakerelerde yanıtını dün gece saatlerinde
arabuluculara teslim ettiğini duyurmuştu.
İsrail’de yayın yapan Haaretz gazetesi, ismini yayımlamadığı
konunun ayrıntılarını bilen bir Filistinli kaynağının Hamas’ın yanıtının
“olumlu” olsa da bazı çekinceler içerdiğini söylediğini aktardı. Buna göre
Hamas’ın çekinceleri özellikle Gazze’nin belirli bölgelerinde devam eden İsrail
kontrolü ve buralara İsrail askerlerinin yerleştirilmesiyle ilgili.
Filistinli kaynağa göre İsrail Gazzelilerin hareket
özgürlüğünü engelleyecek şekilde bölgenin yüzde 24-28’inde kontrolünü devam
ettirmekte ısrar ediyor.
Aynı kaynak İsrailli bakanların açıklamalarının aksine,
bunun ateşkes süreci sona erdiğinde İsrail’in tamamen güçlerini çekme niyetinin
olmadığının da bir işareti olduğunu söyledi.
Müzakerelere katılan bir İsrailli yetkili ise daha önce
yaptığı açıklamada Hamas’ın yanıtının “hayal kırıklığı” yarattığını,
arabulucuların Hamas’ı tutumunu iyileştirmeye çağırdığını söylemişti.
Bu arada ABD’nin Ortadoğu temsilcisi Steve Witkoff’un bugün
İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ve Katarlı arabulucu heyet ile
İtalya’nın başkenti Roma’da bir araya gelmesi bekleniyor. Beyaz Saray Basın
Sözcüsü Karoline Leavitt, dün yaptığı açıklamada Witkoff’un seyahatinin
müzakerelerin hassas bir anında gerçekleştiğini ve ABD Başkanı Donald Trump’ın
hedefinin en kısa sürede ateşkes ve İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasını
sağlamak olduğunu söylemişti.
İsrailli yetkililerin iddiasına göre mevcut anlaşmazlıklar
Hamas’ın Gazze’de insani yardım dağıtımının ABD-İsrail güdümündeki Gazze İnsani
Yardım Vakfı’ndan çıkartılmasını ve Gazze çevresindeki bölgelerde İsrail
ordusunun varlığının azaltılması konusundaki talepleriyle ilgili. Bir başka
anlaşmazlık konusunun da serbest bırakılacak Filistinli esirlerin sayısı ve
kimlikleriyle ve savaşı kalıcı olarak sona erdirme yolundaki ateşkes sürecinde
ABD’nin vereceği güvenlik garantileriyle ilgili olduğu belirtiliyor.
Bir Filistinli kaynağa göre Hamas İsrail’in anlaşmada kabul
ettiklerini sahada uygulamayacağı endişesi taşıyor. Bu nedenle ABD ve
arabulucuların İsrail’in saldırılara yeniden başlamamasını garanti etmelerinde
ısrar ediyor.
Aynı kaynak eğer İsrail ordusu sınırdan sadece birkaç yüz
metrede konuşlanırsa sorunun çözüleceğini ancak Hamas’ın Gazze Şeridi’ni
bölecek ana yollardaki kontrolüne karşı çıktığını söyledi.
Öte yandan Hamas dün yaptığı açıklamada, Gazze’de abluka
kaldırılıp açlığa son verilinceye dek dünya genelinde Arap ve Müslümanlara
İsrail ve ABD büyükelçilikleri önünde bu hafta sonundan itibaren protestolar
düzenlenmesi çağrısında bulundu.
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail'in Gazze Şeridi'nde 60
günlük ateşkesin sağlanması için gerekli şartları kabul ettiğini açıklamış ve
teklif ateşkes görüşmelerine arabuluculuk yapan Katar ve Mısır tarafından
Hamas'a sunulmuştu.
Hamas, Gazze'de İsrail ile ateşkes ve esir takası
anlaşmasına ilişkin teklife "olumlu yanıtını" arabuluculara
ilettiğini, ateşkesin uygulanması için müzakerelere hazır olduğunu duyurmuştu.
Tel Aviv yönetimi, Gazze'de ateşkes için Hamas'ın Katar
önerisinde yaptığı değişikliğin kabul edilemez olduğunu savunmuş, buna karşın
İsrail heyeti, müzakereler için Katar'ın başkenti Doha'ya gitmişti.
Tarafların, 60 günlük geçici ateşkes, Gazze’deki 10 sağ ve
18 ölü İsrailli esirin serbest bırakılması ile kalıcı ateşkes için
müzakerelerin yapılmasına ilişkin olarak Doha’da görüşmeleri sürerken,
anlaşmazlıkların büyük ölçüde çözüldüğü ancak İsrail’in Gazze Şeridi’nin
çeperindeki işgali sürdürme ısrarının aşılamadığı kaydedilmişti.
İsrail, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentinde ateşkes
sağlansa bile işgalini sürdürmeyi ve Filistinlileri başka ülkelere sürgün etmek
maksadıyla bir "toplama kampı" kurmayı planladığını açıklamıştı.